خون افراد بسیار کهنسال تفاوت های کلیدی با بقیه دارد! - کیوسک خبری آشنا

یک پژوهش مفصل که نتایج آن در GeroScience منتشر شده، نشان داده که بعضی از زیست شناساگرها یا بیومارکرها (Biomarkers) در بدن افراد کهنسال با کسانی که عمر کوتاه تری دارند، فرق دارد. این یافته ها به درک بهتر فرایند پیری و چگونگی حفظ سلامت در دوران کهن سالی یاری می نماید.

بزرگ ترین پژوهش درباره طول عمر

برخلاف مطالعات قبلی که عمدتاً بر گروه های کوچک متمرکز بودند، این پژوهش بزرگ ترین مطالعه ای است که تا به امروز بر روی نشانگرهای زیستی افراد صدساله اجرا شده است. محققان داده های 44,000 سوئدی را که بین سنین 64 تا 99 سال بودند، آنالیز کردند. این افراد برای بیش از 35 سال تحت نظر بودند و در این میان، 1,224 نفر، یعنی 2.7 درصد، به سن 100 سالگی رسیدند. جالب است که 85 درصد از این افراد زن بودند.

آنالیز 12 نشانگر زیستی مهم

این پژوهش 12 نشانگر زیستی را که با پیری و مرگ ومیر مرتبط هستند، آنالیز نموده است. بعضی از مهم ترین این شاخص ها عبارت اند از:

اسید اوریک (Uric Acid): یک محصول زائد که هنگام تجزیه بعضی غذاها در بدن فراوری می گردد.

گلوکز (Glucose): سطح قند خون که ارتباط مستقیم با متابولیسم بدن دارد.

کراتینین (Creatinine): نشانگر عملکرد کلیه ها.

آهن (Iron) و ظرفیت کلی اتصال آهن (TIBC): مرتبط با کم خونی و سلامت عمومی خون.

آنزیم های کبدی مثل آلانین آمینوترانسفراز (Alat)، آسپارتات آمینوترانسفراز (Asat)، و گاما-گلوتامیل ترانسفراز (GGT) که عملکرد کبد را نشان می دهند.

یافته های کلیدی پژوهش

نتایج نشان داد افرادی که به 100 سالگی رسیدند، معمولاً از 60 سالگی به بعد، سطح گلوکز، کراتینین و اسید اوریک کمتری داشتند. بعلاوه، این افراد کمتر دچار افزایش یا کاهش شدید در سطح این نشانگرها بودند.

دو نکته مهم:

افرادی که سطح گلوکز بالاتر از 117 میلی گرم در دسی لیتر داشتند، شانس کمتری برای رسیدن به 100 سالگی داشتند.

کسانی که کراتینین بالاتر از 1.41 میلی گرم در دسی لیتر داشتند نیز احتمال کمتری برای تجربه عمر طولانی داشتند.

متابولیسم سالم و تغذیه مناسب نقش مهمی دارند

بر اساس این پژوهش، افرادی که سطح کلسترول خیلی پایین و آهن پایینی داشتند، احتمال کمتری برای رسیدن به 100 سالگی داشتند. بعلاوه کسانی که مقدار بالاتری از اسید اوریک، گلوکز و نشانگرهای عملکرد کبد داشتند، شانس کمتری برای زندگی طولانی داشتند.

آیا سبک زندگی تعیین کننده است؟

این پژوهش نمی تواند تعیین کند که آیا ژنتیک، تغذیه یا سبک زندگی عامل اصلی این تفاوت ها هستند. اما به نظر می رسد که تغذیه، سطح فعالیت بدنی و مصرف الکل می توانند بر این نشانگرهای زیستی تأثیر بگذارند.

نکته مهم: مقدار گیری دوره ای عملکرد کلیه و کبد، سطح قند خون و اسید اوریک در دوران سالمندی می تواند به شناسایی زودهنگام مسائل و افزایش احتمال زندگی سالم تر و طولانی تر یاری کند.

آیا طول عمر بیشتر به شانس هم بستگی دارد؟

بدون شک، عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو در تعیین طول عمر نقش دارند. اما این پژوهش نشان می دهد که حتی دهه ها قبل از مرگ، بعضی تفاوت های زیستی بین افراد صدساله و دیگران قابل مشاهده است. این موضوع نشان می دهد که هم ژنتیک و هم سبک زندگی در طول عمر تأثیرگذار هستند، هرچند ممکن است شانس هم در این مسیر نقش داشته باشد.

توضیخ:

اینکه افراد با سطح کلسترول بسیار پایین شانس کمتری برای عمر طولانی داشتند، ممکن است چند علت داشته باشد که به عوامل متابولیکی، تغذیه ای و سیستم ایمنی مرتبط است. چند توجیه محتمل برای این موضوع وجود دارد:

1. کلسترول نقش حیاتی در عملکرد سلولی و سیستم ایمنی دارد

کلسترول یک مولکول ضروری برای ساخت غشای سلولی، فراوری هورمون های استروئیدی (مانند تستوسترون و استروژن) و ویتامین D است. بعلاوه، نقش کلیدی در عملکرد مغز دارد. سطح خیلی پایین کلسترول ممکن است نشانه ای از سوءتغذیه، بیماری مزمن یا ضعف عمومی بدن باشد که می تواند احتمال عمر طولانی را کاهش دهد.

2. افزایش خطر بیماری های التهابی و سیستم ایمنی ضعیف

بعضی پژوهش ها نشان داده اند که کلسترول نقش محافظتی در برابر بعضی عفونت ها و بیماری های التهابی دارد. افرادی که سطح کلسترول خیلی پایین دارند، ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به عفونت های مزمن، بیماری های خودایمنی و ضعف سیستم ایمنی باشند، که می تواند بر طول عمر آن ها تأثیر منفی بگذارد.

3. سطح پایین کلسترول ممکن است نشانه ای از بیماری های زمینه ای باشد

در بعضی موارد، سطح پایین کلسترول ممکن است ناشی از بیماری هایی مانند سرطان، نارسایی کبدی یا سوءجذب مواد مغذی باشد. بدن افراد مسن که دچار بیماری های مزمن هستند، ممکن است دیگر توانایی فراوری کافی کلسترول را نداشته باشد، که می تواند منجر به ضعف عمومی و کاهش طول عمر گردد.

4. کمبود انرژی و مسائل تغذیه ای

کلسترول به عنوان بخشی از لیپوپروتئین ها (Lipoproteins) در انتقال چربی های ضروری در بدن نقش دارد. سطح خیلی پایین آن ممکن است نشان دهنده عدم دریافت کافی چربی های مفید، کاهش جذب ویتامین های محلول در چربی (مانند A، D، E، K) و سوءتغذیه باشد. این شرایط در افراد مسن می تواند خطر ضعف بدنی، از دست دادن عضلات و افزایش احتمال بیماری های مزمن را بالا ببرد.

5. نقش کلسترول در تعادل هورمونی و سلامت روان

کلسترول برای فراوری سروتونین (Serotonin) و سایر انتقال دهنده های عصبی لازم است. بعضی تحقیقات نشان داده اند که افراد با سطح کلسترول پایین ممکن است بیشتر مستعد افسردگی و اضطراب باشند، که می تواند بر سلامت کلی و طول عمر آن ها تأثیر منفی بگذارد.

پس این یافته نشان می دهد که نه کلسترول خیلی بالا و نه خیلی پایین برای سلامتی مطلوب نیست. تعادل در سطح کلسترول، که به عملکرد متابولیکی سالم، تغذیه متعادل و عملکرد مناسب بدن اشاره دارد، ممکن است کلید رسیدن به عمر طولانی تر باشد. افراد با کلسترول بسیار پایین، ممکن است به علت مسائل تغذیه ای، ضعف سیستم ایمنی، یا بیماری های زمینه ای، شانس کمتری برای رسیدن به 100 سالگی داشته باشند.